เครื่องเทศไทยเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้อาหารไทยมีเอกลักษณ์โดดเด่นที่มีกลิ่นและรสชาติจัดจ้าน ถึงเครื่อง จนได้รับการขนานนามว่าเป็นหนึ่งในอาหารที่อร่อยที่สุดในโลก ซึ่งกลิ่นและรสอันเป็นเอกลักษณ์ของเมนูอาหารไทยที่เราคุ้นเคยกันดี ก็มาจากบรรดาเครื่องปรุงและเครื่องเทศต่างๆนั่นเองซึ่งเป็นแก่นของอาหารไทยไม่ว่าจะเป็นร้านอาหารไทยในต่างประเทศ ร้านอาหารระดับหรูมีระดับ ภัตตาคาร ร้านข้าวแกง ร้านข้าวกล่องและอาหารกล่องรวมไปถึงอาหารที่คนไทยปรุงกันที่บ้าน

วันนี้จะพาทุกท่านไปรู้จักกับ 8 เครื่องปรุงและเครื่องเทศไทยยอดนิยม ที่เรานิยมนำมาปรุงอาหาร

1. ขิง

ขิงเป็นสมุนไพรเครื่องเทศรสชาติเผ็ดร้อน มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Zingiber officinale ขิงอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น วิตามินเอ วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 วิตามินบี 3 วิตามินซี แคลเซียม ธาตุเหล็ก ฟอสฟอรัส คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไฟเบอร์ ขิงสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ทุกส่วน แต่เรานิยมนำส่วนเหง้าของขิงซึ่งปกติจะอยู่ใต้ดินมาปรุงอาหารมากที่สุด

ประโยชน์ของขิง
ขิงช่วยแก้อาการเมารถหรือเมาเรือได้ดี นอกจากนี้ยังสามารถลดอาการผมร่วง ท้องอืด ขับลม บรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียน บรรเทาอาการปวดหัวไมเกรน ลดความเสี่ยงของการเกิดความดันโลหิตสูง ลดระดับน้ำตาลในเลือด อีกทั้งยังมีสรรพคุณป้องกันมะเร็งได้อีกด้วย

เมนูอาหารจากขิงที่เราพบได้บ่อย
หมูหรือไก่ผัดขิง ขิงดอง เต้าฮวยน้ำขิง หรือในน้ำจิ้มข้าวมันไก่

2. ข่า

ข่าเป็นพืชสมุนไพรที่ปลูกง่าย โตเร็วและมีอายุยืนยาว มีรสเผ็ดปร่าและมีน้ำมันหอมระเหยกลิ่นหอมฉุน สามารถนำมาใช้เป็นเครื่องเทศปรุงอาหารได้หลากหลายและเป็นยารักษาโรค นอกจากนี้คนไทยยังนิยมนำหน่อของข่ารวมทั้งดอกข่ามาทำเป็นผักสำหรับกินแกล้มอีกด้วย

ประโยชน์ของข่า
ข่ามีสรรพคุณบรรเทาอาการผิดปกติในระบบทางเดินหายใจ ช่วยบรรเทาอาการอาหารไม่ย่อย แก้ท้องอืด ประจำเดือนมาไม่ปกติ ช่วยลดอาการอักเสบและโรคผิวหนังได้ดี

เมนูอาหารจากข่าที่เราพบได้บ่อย
ต้มยำ ต้มแซ่บ ต้มข่าไก่ หอยแมลงภู่อบหม้อดินต้มยำ

3. ตะไคร้

ตะไคร้เป็นสมุนไพรไทยกลิ่นหอมเนื่องจากมีน้ำมันหอมระเหยที่มีสรรพคุณเฉพาะตัว จึงถูกนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ มากมาย อีกทั้งยังใช้เป็นเครื่องเทศไทยตกแต่งกลิ่นและรสของอาหารให้น่ารับประทาน

ประโยชน์ของตะไคร้
ตะไคร้มีสรรพคุณช่วยบำรุงธาตุ ทำให้เจริญอาหาร ช่วยล้างพิษในร่างกายและช่วยขับปัสสาวะ นอกจากนี้สารเคมีในตะไคร้ยังช่วยทำความสะอาดระบบย่อยอาหาร ตับ ตับอ่อน และไต ทำให้ระบบย่อยอาหารของเราทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เมนูอาหารจากตะไคร้ที่เราพบได้บ่อย
น้ำตะไคร้ ต้มยำ พล่า ลุยสวน ยำ

4. ใบมะกรูด

มะกรูดเป็นไม้ยืนต้น ปลูกง่าย สามารถนำมาปรุงอาหารได้ทั้งส่วนผลและใบ ผลมะกรูดมีลักษณะขรุขระ ผิวมีกลิ่นหอมจากน้ำมันหอมระเหย ส่วนใบมีสีเขียวแก่เป็นมัน ค่อนข้างหนาและมีกลิ่นหอมเช่นกัน

ประโยชน์ของมะกรูด
ใบมะกรูดอุดมไปด้วยเบต้าแคโรทีนและสารอาหารที่มีประโยชน์ ช่วยรักษาอาการช้ำใน บรรเทาอาการไอ อีกทั้งยังมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง และช่วยชะลอการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งในผู้ป่วยโรคมะเร็งอีกด้วย

เมนูอาหารจากใบมะกรูดที่เราพบได้บ่อย
ต้มยำ แกงเขียวหวาน แกงป่า

5. พริก

พริกเป็นเครื่องเทศรสเผ็ดจัดจ้าน ซึ่งพริกมีหลายสายพันธุ์ก็มีทั้งรสชาติและระดับความเผ็ดแตกต่างกันออกไป พริกที่นิยมนำมาปรุงอาหารในประเทศไทยของเรา คือ พริกชี้ฟ้าและพริกขี้หนู

ประโยชน์ของพริก
พริกช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดและลดคลอเลสเตอรอล ป้องกันโรคโลหิตจาง ป้องกันมะเร็ง ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย ทำให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ พริกนั้นช่วยให้เจริญอาหารอีกด้วย

เมนูอาหารจากพริกที่เราพบได้บ่อย
ยำ ต้มยำ ผัดและแกงต่างๆ ผัดพริกขิง อาหารจานเดียวต่างๆ น้ำยำ น้ำจิ้ม

6. กระเทียม

กระเทียมมีกลิ่นฉุน รสเผ็ดร้อน คนไทยจึงนิยมนำกระเทียมมาปรุงอาหารเป็นเครื่องเทศเพื่อดับกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ชนิดต่างๆ อีกทั้งยังแต่งกลิ่นและรสของอาหารอีกด้วย สามารถพบได้ในเกือบทุกเมนูอาหารไทย

ประโยชน์ของกระเทียม
กระเทียมสดช่วยรักษาโรคผิวหนัง กลาก เกลื้อน หากรับประทานจะช่วยบรรเทาอาการโรคบิด แก้ไอ บรรเทาอาการไข้หวัด ลดความดันโลหิตในร่างกาย

เมนูอาหารจากกระเทียมที่เราพบได้บ่อย
ทอดกระเทียมพริกไทย ข้าวผัด ผัดประเภทต่างๆ แกงจืด เมนูหมักย่าง ปลานึ่งมะนาวหรือนึ่งซีอิ๊ว น้ำยำและน้ำจิ้มซีฟู้ด

7. รากผักชี

รากผักชีคืออีกหนึ่งสมุนไพรเครื่องเทศที่อยู่คู่ครัวไทยมานาน มักใช้ร่วมกับกระเทียม พริกไทย เรียกอีกอย่างว่า สามเกลอ หรือสามสหาย มีกลิ่นหอม ช่วยแต่งกลิ่นอาหารได้ดี

ประโยชน์ของรากผักชี
รากผักชีมีสรรพคุณช่วยขับลม ขับปัสสาวะ บำรุงและรักษาสายตานอกากนี้ยังช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด แก้หวัด แก้ไอ บรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียน ช่วยบำรุงกระเพาะอาหารและกระตุ้นการไหลเวียนโลหิต

เมนูอาหารจากรากผักชีที่เราพบได้บ่อย
รากผักชีโขลกกับเครื่องแกง กุ้งอบวุ้นเส้น หรือทำไส้ขนมไทย เช่น ปั้นสิบ สาคูไส้หมู ไส้ปลา เป็นต้น นอกจากนี้ยังใช้หมักเนื้อสัตว์ร่วมกับกระเทียม พริกไทย และใช้ต้มน้ำซุปทั้งแกงจืดหรือพะโล้ น้ำยำและน้ำจิ้มซีฟู้ด

8. พริกไทย

พริกไทยได้รับสมญานามว่าเป็นราชาแห่งเครื่องเทศ เป็นสมุนไพรที่ใช้ดับกลิ่นคาวได้ดี มีกลิ่นหอมและรสชาติเผ็ดร้อน สามารถรับประทานได้ทั้งแบบสด แห้ง และนำไปทำพริกไทยป่นสำหรับโรยหน้าอาหาร

ประโยชน์ของพริกไทยดำ
พริกไทยมีสรรพคุณในการรักษาโรคหลายอย่าง เช่น โรคกระเพาะ โรคลำไส้ ออกฤทธิ์แก้ปวด แก้อักเสบ แก้อาการจุกเสียด แน่นเฟ้อจากอาหารไม่ย่อย แก้อ่อนเพลีย และช่วยแก้ไข้ได้ดี นอกจากนี้กลิ่นหอมฉุนของพริกไทยยังช่วยกระตุ้นสมอง ทำให้เรารู้สึกตื่นตัวอีกด้วย

เมนูอาหารจากพริกไทยที่เราพบได้บ่อย
สเต็กพริกไทยดำ ใช้เป็นเครื่องปรุงสำหรับหมักเนื้อสัตว์ ทอดกระเทียมพริกไทย ซอสพริกไทยดำ ใช้ปรุงกลิ่นและรสให้กับอาหารคาวได้อีกหลายชนิด เช่น โรยหน้าต้มจืด ข้าวผัด เป็นต้น
เครื่องปรุงและเครื่องเทศสไตล์ไทยสามารถนำมาปรุงอาหารได้หลากหลายเมนู โดยให้ทั้งกลิ่น รสชาติ รวมถึงความอร่อยที่เป็นเอกลักษณ์ แต่สิ่งที่สำคัญที่สุด สมุนไพรไทยยังมาพร้อมกับประโยชน์ดีๆ ต่อร่างกายอีกด้วย

ในบทความต่อไปนั้นหลังจากเราทำความรู้จักกับเครื่องเทศไทยแล้ว เราจะพาไปรู้จักกับ เครื่องเทศสไตล์ตะวันตก หรือ เครื่องเทศฝรั่ง

เครื่องเทศฝรั่ง เคล็ดลับความอร่อยสไตล์อาหารตะวันตก ตอนที่ 1