ใบไทม์ (Thyme) เป็นอีกหนึ่งสมุนไพรเครื่องเทศที่มีการใช้มากที่สุดอย่างนึงของอาหารตะวันตก โดยเฉพาะอาหารแถบเมอดิเตอเรเนียน ใบไทม์นั้นจะเรียกชื่อทับศัพท์ตามชื่อภาษาอังกฤษเลย ไม่ได้มีชื่อเฉพาะภาษาไทย คนไทยบางคนอาจเรียกว่าใบทามหรือใบไธม์ ไทม์นั้นเป็นพืชที่มีสีเขียวตลอดทั้งปี มีลักษณะลำต้นเป็นพุ่มเลื้อย ใบมีลักษณะเรียวเล็กแหลม มีกลิ่นหอม ลักษณะต้นเป็นเถาจัดอยู่ในตระกูลเดียวกับมิ้นท์ (Lamiaceae) และออริกาโน (Oreganum) ดอกมีสีขาวและสีม่วง พันธุ์ของไทม์ที่นิยมใช้มากที่สุดจะเป็นพันธุ์ Thymus Vulgaris ต้นไทม์จะชอบอากาศร้อน มีแสงแดดและดินร่วยซุย สามารถเติบโตได้ในป่าและภูเขาเช่นกัน กลิ่นหอมของใบไทม์นั้นมาจากน้ำมันหอมระเหยและสารที่ชื่อว่า Thymol

ใบไทม์ใช้ทำอะไร

มีการใช้ใบไทม์หลากหลายทั้งเป็นเครื่องปรุง เครื่องเทศ เนื่องจากมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ใช้จัดจานเนื่องจากกิ่งและใบมีความสวยงาม สามารถใช้ปรุงอาหารได้ทั้งแบบสดและแบบแห้ง รวมทั้งสามารถใช้เป็นยาได้เนื่องจากไทม์มีสรรพคุณต่อต้านจุลินทรีย์ แก้อาหารเจ็บคอ ลดอาการอักเสบของช่องปากลำคอ และระบบทางเดินอาหารได้

ประวัติของไทม์
ต้นไทม์และใบทามนั้นมีประวัติอย่างยาวนานมากตั้งแต่ยุคอียิปต์และกรีกโบราณ มีการใช้ในงานศาสนาพิธีด้วย ซึ่งต่อมาชาวโรมันได้นำใบไทม์มาใช้และเป็นที่แพร่หลายในยุโรปเวลาต่อมาซึ่งในยุคของชาวโรมันนั้นจะใช้ปรุงแต่งรสของชีสและสุราด้วย

การใช้ใบไทม์ปรุงอาหาร
ใบไทม์สามารถใช้ได้ทั้งต้นสดและแบบแห้ง โดยแบบสดจะให้กลิ่นที่สดชื่นและแรงกว่าแบบแห้ง สามารถนำใบไทม์ไปหมักเนื้อสัตว์ หรือ อบ ทอดพร้อมเนื้อสัตว์ได้ เข้ากันได้ดีกับ เนื้อไก่ ปลา เนื้อวัว และนำไปประกอบมัดรวมกับเครื่องเทศชนิดอื่นเช่น ใบกระวาน เซจ พาสลีย์ เพื่อใช้ต้มน้ำซุป น้ำสต๊อกหรือสตูว์ได้ที่เรียกกันว่า Bouquet Garni รวมทั้งสามารถตัดกิ่งไทม์พื่อประดับจานได้อีกด้วย เคล็ดลับอย่างนึงคือสารที่ให้กลิ่นหอมของใบไทม์นั้นมาจากน้ำมันหอมระเหย (Thymol) ดังนั้นในการดึงกลิ่นอออกมามากที่สุด ควรใช้น้ำมันหรือเนยที่ร้อนปรุงเพื่อให้ได้กลิ่นที่ชัดเจน การทุบหรือบี้ใบไทม์เบาๆก่อนนำไปปรุงจะทำให้กลิ่นหอมชัดเจนขึ้น

ไทม์พันธุ์ต่างๆ ไทม์นั้นมีหลายสายพันธุ์ ตัวอย่างเช่น

วินเทอร์ไทม์ และ ซัมเมอร์ไทม์ (Winter Thyme & Summer Thyme) Thymus vulgaris เป็นชนิดของไทม์ที่มีการใช้ปรุงอาหารมากที่สุด บางครั้งอาจเรียกว่า English Thyme หรือ French Thyme โดย ซัมเมอร์ไทมจะมีใบไทม์เรียวเล็กกว่าเหมือนเข็มและวินเทอร์ไทม์จะมีความอ้วนและสั้นกว่า สามารถใช้ปรุงอาหาร จัดจานเพื่อความสวยงาม หรือใช้เป็นยา

เลมอนไทม์ (Lemon Thyme or Citrus Thyme) Thymus citriodorus ใบไทม์ที่มีกลิ่นคล้ายเลมอนหรือพืชตระกูลซิตรัส ผสมไทม์ หรือมีกลิ่นคล้ายตะไคร้อ่อนๆ สามารถใช้ได้ทั้งปรุงอาหาร ตกแต่งจานและใช้เป็นยา โดยเข้ากันได้ดีกับอาหารประเภทปลา

คาราเวย์ไทม์ (Caraway Thyme) Thymus herba-barona ไทม์ชนิดนี้มีกลิ่นคล้าย
เมล็ดยี่หร่าซึ่งเป็นที่มาของชื่อพันธุ์นี้ มีถิ่นกำเนิดแถบ อิตาลีและสเปน

ไทม์ป่า (Wild Tyhme) Thymus praecox และ Thymus serpyllum เป็นไทม์ที่ขึ้นอยู่ตามธรรมชาติ ส่วนมากจะใช้ในการตกแต่งจานมากกว่า สำหรับ Thymus praecox นั้นเป็นใบไทม์ชนิดนี้จะมีขนาดเล็กเป็นฝอย และมีดอก อาจปลูกเป็นพืชคลุมดินได้เช่นกัน ส่วน Thymus serpyllum จะมีขนาดใบที่ใหญ่กว่า